Veelgestelde vragen en antwoorden

Hoe is het besluit over deze asielopvang in Papendrecht tot stand gekomen?

Door een combinatie van factoren is het afgelopen jaar een ernstige asielopvangcrisis ontstaan in Nederland. Daarom heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) eind augustus 2022 een voor het hele land geldende afspraak met het Rijk gemaakt. Deze afspraak moet ervoor zorgen dat de grote toestroom van vluchtelingen naar het aanmeldcentrum in Ter Apel beheersbaar wordt.

Alle 25 veiligheidsregio’s, waaronder ook de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid waar Papendrecht in ligt, hebben daarom de taak gekregen om in het najaar van 2022 (crisisnood)opvangplaatsen te realiseren. De gemeente heeft -in het kader van een locatieverkenning voor deze mogelijke asielopvang- eerder dit jaar de Rivas Zorggroep benaderd om te kijken of het gebouw aan de Seringenstraat 16 in Papendrecht geschikt zou kunnen zijn voor de tijdelijke opvang van asielzoekers. Na een positieve reactie van hen, heeft de gemeente contact gezocht met het COA. Het gebruik van dit gebouw aan de Seringenstraat 16 voor asielopvang is in overeenstemming met de bestemming van het pand.

Is er een overeenkomst gesloten met het COA?

Ja. 
Zodra er in de afgelopen periode meer duidelijkheid was over de afspraken tussen de gemeente en het COA, hebben beide partijen deze afspraken vastgelegd in een concept bestuursakkoord. Daarna heeft het college van B&W alle raadsleden in oktober 2022 de gelegenheid gegeven om -via een zogenaamde wensen- en bedenkingenprocedure- opmerkingen en adviezen aan het college mee te geven. Het college heeft deze opmerkingen en adviezen meegenomen in het definitieve bestuursakkoord. Op dinsdag 1 november 2022 heeft het college ingestemd met dit bestuursakkoord.

Is de overeenkomst met het COA openbaar? En waar kan ik dat vinden?

Ja. 
Het contract met het COA is volledig openbaar. Als je op deze link klikt, kun je het contract inzien en helemaal lezen.

Wanneer worden omwonenden en betrokken ondernemers in de buurt er bij betrokken, en persoonlijk geïnformeerd?

De gemeente organiseert op 8 november 2022 samen met het COA een informatie-bijeenkomst voor omwonenden, ondernemers en maatschappelijke organisaties in de buurt. Zij hebben hiervoor een persoonlijke uitnodiging ontvangen. Dit is een inloopavond, er worden dan geen (centrale) presentaties gegeven. 

Dit overleg is bedoeld om buurtbewoners en betrokken ondernemers en organisaties persoonlijk te informeren, met elkaar in contact te blijven en over en weer ervaringen en ideeën uit te wisselen.

Waarom dit pand aan de Seringenstraat?

Alle 25 veiligheidsregio’s, waaronder ook de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid waar Papendrecht in ligt, hebben vanaf eind augustus 2022 de opdracht gekregen om in het najaar van 2022 (crisisnood)opvangplekken te realiseren. 
Papendrecht heeft daarom in de zomer van 2022 een locatieverkenning gemaakt. Hierbij hebben wij een aantal locaties in de gemeente onderzocht, om te kijken of deze geschikt zouden zijn voor de asielopvang van een groter aantal vluchtelingen. Voor elke locatie zijn een aantal feiten op een rij gezet, zoals aanwezige nutsvoorzieningen (gas/water/elektriciteit), de mogelijkheden binnen het huidige bestemmingsplan, de eventuele toekomstige plannen voor een gebouw of een gebied, en een aantal omgevingsfactoren. Het gebouw aan de Seringenstraat 16 bleek toen een geschikt gebouw geschikt voor de opvang van vluchtelingen.

Wordt deze locatie nu een asielzoekerscentrum, een azc?

Deze (toekomstige) opvanglocatie is Papendrecht is geen azc, maar een tijdelijke (nood)opvanglocatie. Tijdelijke noodopvanglocaties hebben een kortere looptijd dan reguliere azc's. Deze tijdelijke (nood)opvanglocaties zijn nu hard nodig, omdat het COA op dit moment in Nederland te weinig reguliere opvangplekken heeft voor de opvang van vluchtelingen.

Wat was de huidige functie van dit gebouw?

De afgelopen jaren was het gebouw in beheer bij Ad Hoc, een landelijke organisatie die zorgt voor leegstandsbeheer. Er hebben in de afgelopen jarenenkele huurders met een tijdelijk huurcontract gewoond (antikraak). Deze bewoners hebben via Adhoc allemaal een aanbod gekregen voor een nieuwe antikraakwoonruimte in de regio. 
Het gebouw is, én blijft ook in de toekomst, eigendom van de Rivas Zorggroep. Zij verhuurt dit pand nu tijdelijk voor een periode van twee jaar aan het COA, met de optie van verlenging van (maximaal) één jaar. Rivas verwacht namelijk dat zij dit gebouw daarna weer gaat gebruiken voor haar eigen dienstverlening op de diverse terreinen van zorg. 

Wie komen er straks wonen op deze tijdelijke noodopvanglocatie?

In deze noodopvang worden -vanaf eind maart 2023- jongeren tussen de 14 en 18 jaar opgevangen. Het gaat om jongeren die zonder ouders of andere begeleiders in Nederland zijn aangekomen, en hier asiel hebben aangevraagd. Zij worden ook wel ‘alleenstaande minderjarige vluchtelingen’ genoemd; afgekort amv. Er kunnen zowel jongens als meisjes komen. De ervaring van het COA leert wel dat het vooral jongens zijn.  Welke nationaliteit deze jongeren hebben, is nog niet bekend. In algemene zin kunnen we zeggen dat op dit moment het merendeel van de asielzoekers die zich in Nederland meldt uit Syrië, Afghanistan en Eritrea komt. Voordat zij eind maart 2023 naar Papendrecht komen, zullen ze eerst voor kortere tijd opgevangen worden in het asielzoekerscentrum in Ter Apel. Als ze in Nederland aankomen, moeten zij zich eerst melden en laten registreren in Ter Apel bij de IND, de Immigratie- en Naturalisatiedienst.

Wat gebeurt er tot aan de periode dat de vluchtelingenopvang opengaat?

Zodra de huidige huurders eind november hun antikraakwoonruimte verlaten hebben, gaat het COA het gebouw verbouwen. Er zal dan met name gezorgd worden dat het gebouw voldoet aan de actuele brandveiligheidseisen, en ook zullen er extra sanitaire voorzieningen (douches, wc's) komen. Naar verwachting zal deze verbouwing duren tot medio maart 2023.

Hoeveel vluchtelingen gaat het COA -vanaf eind maart 2023- in dit gebouw opvangen? 

Het gaat om maximaal 50 minderjarige vluchtelingen. 

Tot wanneer gaat Papendrecht vluchtelingen opvangen? 

De gemeente heeft in de overeenkomst met het COA afgesproken dat de opvang op de locatie aan de Seringenstraat 16 duurt voor een periode van drie jaar. 

Hoe zit het met de gezondheid van deze jonge vluchtelingen?

Vluchtelingen uit landen waar veel tuberculose (tbc) voorkomt, worden direct bij aankomst in Nederland gescreend. De GGD is zeer alert op besmettelijke ziekten en grijpt als dat nodig is snel en adequaat in. 
Alle asielzoekers die in Nederland aankomen, worden -als men specifieke klachten heeft- ook getest op corona en krijgen het corona vaccinatieprogramma aangeboden. 

Is deze noodopvang toegankelijk voor inwoners van Papendrecht? En kunnen inwoners straks een kijkje nemen als de verbouwing klaar is?

Vanwege de privacy van de tijdelijke bewoners en de corona-richtlijnen is deze opvanglocatie straks alleen toegankelijk voor de tijdelijke bewoners en medewerkers. En voor eventuele vrijwilligers of andere betrokkenen uit Papendrecht en (directe) omgeving. We kunnen ons echter voorstellen dat u benieuwd bent hoe de opvang er uit gaat zien. Daarom zullen we begin volgend jaar (na afronding van de verbouwing) het gebouw eenmalig tijdens een open dag openstellen voor de buurtbewoners en andere belangstellenden. 

Gaan de jongeren straks ook naar school?

Alle kinderen in Nederland vallen tot hun achttiende jaar onder de Nederlandse Leerplichtwet, dus ook de jongeren die straks op deze tijdelijke noodopvanglocatie verblijven. Het aanbieden van onderwijs is een wettelijke taak van gemeenten.. We gaan daarom als gemeente in overleg met de middelbare scholen in Papendrecht kijken hoe we het onderwijs voor deze jongeren gaan organiseren. 

Wat gebeurt er tijdens de week en in het weekend op deze opvanglocatie?

De jongeren ontvangen van het COA ‘bed, bad en brood’: ze kunnen er slapen en krijgen er maaltijden. Daarnaast zorgt het COA voor de dagelijkse begeleiding van deze jongeren. Specifiek voor deze groep minderjarigen organiseert het COA vaak ook diverse activiteiten. 
Ook willen we zorgen dat er straks kennismaking en integratie plaatsvindt tussen deze jongeren en inwoners van Papendrecht. Als het even kan, vooral ook met de buurt en met buurtbewoners.

Mogen deze bewoners straks gaan en staan waar ze willen?

Ja, in principe wel. Wel is het zo dat we in het geval van deze jongeren ook duidelijk hechten aan een vaste, dagelijkse structuur en ritme: ontbijt, (verplicht) naar school, een meldplicht als ze van school terugkomen, avondeten, etc. Daarbij wordt van alle jongeren verwacht dat ze 
’s avonds vóór 22:00 uur binnen zijn. Als ze later dan 22:00 uur thuis willen komen, zullen ze daar -net zoals andere, Nederlandse jongeren van hun leeftijd- een duidelijke en 'geldige' reden voor moeten hebben.

Hoe ziet de woon- en leefsituatie er straks uit op de Seringenstraat 16?

De asielopvang-locatie aan de Seringenstraat biedt vanaf eind maart 2023 straks ruimte aan maximaal 50 personen, verdeeld over twee woonlagen. Per wooneenheid is er een gemeenschappelijke keuken en woonkamer, en gedeeld sanitair (douche en wc). De jongeren slapen waarschijnlijk in 2- of 4-persoonskamers en hebben dus beperkte privacy.

Aan welke (huis)regels moeten deze bewoners zich straks houden?

Alle jongeren hebben straks twee keer per dag een verplichte meldplicht. Ze mogen geen overlast veroorzaken. Ook zijn er verplichte (groeps)activiteiten waar ze aan deel moeten nemen. 

Welke sancties zijn er, als jongeren zich er straks toch niet altijd aan houden?

Als deze jongeren zich straks niet aan de afgesproken huisregels houden, volgt er -net als in een gewone gezinssituatie- eerst een gesprek. Bij herhaaldelijke overtredingen zullen er duidelijke maatregelen worden genomen. Deze maatregelen kunnen variëren van alternatieve straffen, zoals verplicht tuinonderhoud of corvee, tot het inhouden van leefgeld. Bij structurele of aanhoudende overlast bestaat de mogelijkheid van overplaatsing naar een andere opvanglocatie, of in een uiterst geval naar de veel strengere Handhavings- en Toezichtlocatie (HTL) in Hoogeveen.

Hoe zit het met de integratie met de buurt?

Het COA zal bij het organiseren van vrijwillige en ontspannende activiteiten als dat kan gebruik maken van lokale, maatschappelijke organisaties, verenigingen en vrijwilligers.  Als het even kan, willen we hier ook de kennismaking en integratie met de buurt mee stimuleren. 

Wat kan ik straks merken van de komst van deze jongeren?

Uiteraard kunt u de jongeren op straat en in de winkel tegenkomen. Uit ervaring van andere locaties waar jonge vluchtelingen worden opgevangen blijkt wel dat de jongeren veel op de opvanglocatie zelf en in de directe omgeving verblijven. Deze eerste periode in Nederland kunnen zij gebruiken om tot rust te komen, nadat ze vaak gevlucht zijn uit een oorlogs- of ander onveilig gebied. De jongeren zijn vrij om de omgeving te verkennen, te sporten, te lezen en te ontspannen, en aan diverse (georganiseerde) activiteiten mee te doen. 

Is er straks begeleiding en/of bewaking aanwezig op deze locatie? Hoeveel mensen en op welke tijden/dagen?

Het COA zorgt straks gedurende 24 uur per dag en 7 dagen per week voor begeleiding. In de avond en nacht gaat het om zogeheten ‘wakkere diensten’', medewerkers die dan aan het werk zijn. Ook is er dag en nacht permanent beveiliging van Trigion aanwezig. Dit doen we uit voorzorg en voor het handhaven van het normale veiligheidsgevoel. Buiten de locatie is de politie verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde.

Wat doet de gemeente als het eventueel uit de hand zou lopen op deze opvanglocatie? 

Bij individuele gevallen van overlast door één of enkele jongeren, zullen de BOA's of de politie actie ondernemen. Als er structureel overlast of onveiligheid ontstaat op of rondom deze opvanglocatie, gaan we hier als gemeente samen met het COA een oplossing voor zoeken. 

Overdag en ’s avonds zijn er -vanaf eind maart 2023- 7 dagen per week medewerkers van het COA op de opvanglocatie aanwezig. Daarnaast werken er straks 24 uur per dag en 7 dagen per week beveiligers van Trigion op en direct rondom de locatie. De contactgegevens van het COA op deze locatie in Papendrecht zullen vanaf medio maart 2023 bekend gemaakt worden.

Heeft u nu al vragen, vóórdat deze opvanglocatie eind maart 2023 open gaat?

§  NNeem dan contact op met de COA Informatielijn: 088 - 715.7000, of stuur een e-mail naar: info@coa.nl

§  VVoor vragen aan de gemeente, belt u dan naar 14.078, of stuur een e-mail naar: asielopvang@papendrecht.nl

Wat kan ik doen? Ik wil graag helpen!

Zodra de locatie aan de Seringenstraat 16 vanaf eind maart 2023 open gaat, zal het COA ook rechtstreeks op deze locatie bereikbaar zijn via telefoon en e-mail. Deze contact-gegevens zullen we tegen die tijd ook bekend maken.

Wat gaat deze asielopvang in Papendrecht kosten, en wie betaalt dat?

Het COA heeft de volledige verantwoordelijkheid voor deze opvanglocatie, dus ook voor de financiën. De gemeente maakt wel bijkomende kosten voor bijvoorbeeld het aanbieden van onderwijs of eventueel jeugdzorg, maar hiervoor ontvangt de gemeente een vergoeding van het Rijk.

Wat is het verschil tussen een asielzoeker, een vluchteling en een statushouder?

• Een vluchteling is iemand die zijn of haar moederland of land van herkomst ontvlucht vanwege gegronde vrees voor vervolging op basis van onder andere geloof, ras, geaardheid, beroep of politieke voorkeur of activiteiten.
• Een asielzoeker is iemand die in Nederland bescherming zoekt en asiel heeft aangevraagd. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zal tijdens de asielprocedure vaststellen of hij/zij inderdaad gevaar loopt in het land van herkomst. Bij een positieve beoordeling kan men dan een asielvergunning krijgen. Zodra een asielzoeker als vluchteling erkend is en in Nederland mag blijven, krijgt diegene een tijdelijke verblijfsvergunning voor vijf jaar.
• Een 'statushouder' is een vluchteling met een verblijfsvergunning. Hij mag vanaf het moment dat hij of zij een verblijfsvergunning heeft, volwaardig deelnemen aan de Nederlandse samenleving en integreren. Als iemand tenminste vijf jaar met een verblijfsvergunning in Nederland woont, redelijk tot goed Nederlands spreekt en met goed gevolg een inburgeringsexamen heeft afgelegd, kan hij of zij het Nederlanderschap aanvragen. 

Welke mensen verblijven er op dit moment in een asielzoekerscentrum (azc) in Nederland?

Asielzoekers en vluchtelingen worden opgevangen en gehuisvest in asielzoekerscentra (azc’s) overal in Nederland. In een azc verblijven zowel mensen van wie de asielaanvraag in behandeling is. De laatste jaren verblijven er ook mensen die al een asielstatus hebben ontvangen, maar voor wie er nog geen huisvesting in een gemeente beschikbaar is. 

Waarom is noopopvang nodig?

Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) heeft de afgelopen twee jaar problemen met de opvang en huisvesting van asielzoekers. De reguliere asielzoekerscentra (AZC) in Nederland zitten momenteel overvol. 
De instroom van asielzoekers neemt nu nog steeds toe. Dit zijn vooral mensen uit het Midden-Oosten, maar ook is er sprake van een inhaalslag van vluchtelingen en na-reizigers door corona. Daarnaast stagneert de uitstroom van statushouders naar woningen door de enorme krapte op de woningmarkt.